Sturende MKI
Sturende MKI
Sturende MKI: Versnellen van Duurzaamheid in de Grond-, Weg- en Waterbouwsector
De milieu-impact van de grond-, weg- en waterbouw (GWW)-sector is aanzienlijk, en met de toenemende focus op verduurzaming is het essentieel dat de sector verder gaat in het verminderen van deze impact. Het beleidsadvies Sturende MKI biedt concrete richtlijnen voor hoe het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) effectief kan sturen op een lagere milieu-impact door middel van de Milieukostenindicator (MKI). Dit artikel bespreekt de belangrijkste adviezen en hoe deze sturing bijdragen aan een duurzamere en efficiëntere GWW-sector.
De noodzaak voor sturende MKI
De GWW-sector kampt met inconsistentie in de sturing op verduurzaming, wat de business case voor duurzame projecten bemoeilijkt. Marktpartijen geven aan dat de huidige sturing op milieu-impact te weinig voorspelbaar en te gefragmenteerd is, waardoor bedrijven moeite hebben om met zekerheid te investeren in verduurzaming. De inzet van MKI als een sturingsinstrument biedt een oplossing door eenduidigheid en voorspelbaarheid te creëren, wat op zijn beurt de investeringszekerheid vergroot. Dit draagt niet alleen bij aan de verduurzaming van de sector, maar ook aan bredere maatschappelijke doelen zoals CO2-reductie en circulaire economie.
Het centrale advies: Wettelijke sturing op MKI
Het belangrijkste advies in het beleidsadvies is om wettelijke maatregelen in te voeren die het gebruik van de MKI verplicht stellen. Twee belangrijke aanbevelingen zijn:
- Prestatie-eisen voor materialen: Stel prestatie-eisen vast voor materialen zoals beton, staal en asfalt, zodat deze voldoen aan milieueisen bij aanbestedingen. Dit zal de prestaties van de markt verbeteren en zorgen voor een snellere verduurzaming van de gebruikte materialen.
- Verplichting tot inkopen met MKI: Maak het verplicht om bij grote projecten in te kopen met de MKI. Door deze eis in aanbestedingen en contracten op te nemen, wordt de markt continu uitgedaagd om duurzamere keuzes te maken en zo de sector als geheel verder te verduurzamen.
Deze maatregelen zijn bedoeld om de GWW-sector te helpen haar milieudoelen sneller te realiseren, door een scherpere focus op de meest milieubelastende materialen en processen in de productieketen.
Breder en eenduidiger toepassen van MKI
Naast de wettelijke sturing, worden er aanvullende adviezen gegeven om de toepassing van de MKI verder te stimuleren:
- Stimuleer inkopen met MKI voor kleinere projecten: Veel kleinere projecten hebben momenteel geen verplichting om de MKI toe te passen. Door deze verplichting uit te breiden, kunnen meer publieke opdrachtgevers kennismaken met de voordelen van MKI, wat de bredere toepassing in de sector vergroot.
- Eenduidigheid in inkopen met MKI: Het is belangrijk om te zorgen voor consistentie in hoe MKI wordt toegepast bij aanbestedingen. Dit betekent het ontwikkelen van uniforme reken- en handhavingsprotocollen, zodat alle opdrachtgevers dezelfde normen hanteren. Dit vereenvoudigt de implementatie van de MKI en verlaagt de kosten voor alle betrokkenen.
- Stimuleer circulaire ontwerpprincipes: Circulair ontwerpen kan een aanvullende manier zijn om duurzaamheid te bevorderen naast het inkopen met de MKI. Door circulaire principes toe te passen gedurende het hele project, van de initiatiefase tot de realisatie, kan een project nog duurzamer worden.
Randvoorwaarden voor succesvolle implementatie
De uitvoering van deze maatregelen vraagt om een aantal randvoorwaarden die essentieel zijn voor het succes van de MKI-sturing:
- MKI-Expertisecentrum: Om de kennis en expertise in de sector te vergroten, wordt het opzetten van een MKI-Expertisecentrum aanbevolen. Dit centrum zou opdrachtgevers kunnen ondersteunen en opleiden, met een focus op kleinere partijen die minder ervaring hebben met het gebruik van MKI.
- Investering in het Milieuprestatiestelsel: Het Milieuprestatiestelsel moet blijven worden geïnvesteerd om betrouwbare, actuele en accurate data te leveren. Dit stelt bedrijven in staat om juiste keuzes te maken bij de selectie van materialen en processen.
- Digitale ontwerp- en monitoringsinstrumenten: Er moet meer ruimte komen voor nieuwe digitale instrumenten die het mogelijk maken om MKI-berekeningen op te schalen. Dit kan bijvoorbeeld door het koppelen van deze instrumenten aan de Nationale Milieu Database (NMD), wat de efficiëntie van het proces vergroot.
Europese en internationale context
De focus op verduurzaming binnen de GWW-sector sluit aan bij bredere Europese initiatieven zoals Green Public Procurement (GPP) en het European Emission Trading System (ETS). In dit kader speelt MKI een belangrijke rol, aangezien het een aanvullende manier biedt om de CO2-uitstoot van productieprocessen te monitoren. Het beleid in Nederland volgt de Europese richtlijnen en ondersteunt internationale ontwikkelingen door het verstrekken van richtlijnen voor het verduurzamen van publieke aanbestedingen.
Conclusie
De toepassing van sturende MKI in de GWW-sector biedt een krachtige manier om de milieu-impact te verminderen en de verduurzaming van de sector te versnellen. Door het wettelijk verplicht stellen van de MKI en het stimuleren van circulair ontwerp, kunnen overheden en bedrijven samen bijdragen aan een duurzamere toekomst. Het creëren van randvoorwaarden, zoals een expertisecentrum en investeringen in datakwaliteit, zal de succesvolle implementatie van deze maatregelen ondersteunen. Deze sturende aanpak maakt de weg vrij voor een schonere, duurzamere en meer toekomstbestendige GWW-sector.
Voor meer informatie, zie het beleidsadviesrapport